کلوخ انداز را پاداش سنگ است

 

 

کلوخ انداز را پاداش سنگ است

 

قضاوت ها و معیارها

 

نوع اصطلاح :

آیین جهاد

عنوان :

کلوخ انداز را پاداش سنگ است

اگر دشمن بر تو حمله آورد،

پایداری کن و به حمله ا‏ی متقابل دست بزن.

زیرا دشمنی که به خود اجازه می‏دهد به حق تو تجاوز کند، نه ارزش‏ها و قوانین، بلکه پاسخ دندان شکن او را بر سر عقل می‏آورد.


امام علی (ع) می‏فرماید:


ردوا الحجر من حیث جاء، فان الشر لا یدفعه الا الشر.


«پاره‏ ای سنگ را به مبدءاش بازگردانید، که شر را تنها شر دفع می‏کند.» [1] .

پی نوشت ها:
[1] نهج ‏البلاغه، حکمت شماره‏ی 306.

حکمت 13

حکمت 13 

ارزش‌ها و آداب معاشرت با مردم

منبع
(اخلاقی، اجتماعی، تربیتی)
به فرزندش امام حسن علیه السّلام فرمود:

پسرم چهار چیز از من یاد گیر(در خوبی‌ها)،
 
و چهار چیز به خاطر بسپار (هشدارها)،
 
که تا به آنها عمل می‌کنی زیان نبینی:

الف - خوبی‌ها

1 - همانا ارزشمندترین بی‌نیازی عقل است،

2 - و بزرگ‌ترین فقر بی‌خردی است،

3 - و ترسناک‌ترین تنهایی خودپسندی است.

4 - و گرامی‌ترین ارزش خانوادگی، اخلاق نیکوست.


ب - هشدارها

1 - پسرم از دوستی با احمق بپرهیز،
 
چرا که می‌خواهد به تو نفعی رساند امّا دچار زیانت می‌کند.

2 - از دوستی با بخیل بپرهیز،
زیرا آنچه را که سخت به آن نیاز داری از تو دریغ می‌دارد.

3 - و از دوستی با بدکار بپرهیز،
 
که با اندک بهایی تو را می‌فروشد.

4 - و از دوستی با دروغگو بپرهیز،
 
که او به سراب ماند:
 
دور را به تو نزدیک، و نزدیک را دور می‌نمایاند.
 

شرح و تفسير حکمت 293 نهج البلاغه

شرح و تفسير حکمت 293 نهج البلاغه

امام علی علیه السلام فرمودند :لاَ تَصْحَبِ الْمَائِقَ فَإِنَّهُ يُزَيِّنُ لَکَ فِعْلَهُ، وَيَوَدٌّ أَنْ تَكُونَ مِثْلَهُ.
با احمق معاشرت مكن كه كارهاى احمقانه خود را براى تو زيبا جلوه مىدهد ودوست دارد تو هم مثل او باشى.
امام علی علیه السلام در اين گفتار حكيمانه، از معاشرت با احمق نهى مى كند و دليل روشنى براى آن ذكر مى نمايد و مى فرمايد: «با احمق مصاحبت نكن كه كارهاى احمقانه خود را براى تو زيبا جلوه مى دهد و دوست دارد تو هم مثل او باشى»؛ (لاَ تَصْحَبِ آلْمَائِقَ فَإِنَّهُ يُزَيِّنُ لَکَ فِعْلَهُ، وَيَوَدٌّ أَنْ تَكُونَ مِثْلَهُ).

انسان، موجودى اجتماعى است، نه تنها به اين دليل كه مدنى بالطبع است وعشق به اجتماعى بودن در نهاد او نهفته شده، بلكه به دليل نيازهاى فراوان ومتنوعى كه دارد و نمى تواند بدون كمك گرفتن از ديگران به آن برسد. اضافه بر همه اينها تنهايى او را رنج مى دهد و كسل مى كند و هنگامى كه در جمع دوستان است احساس آرامش مى نمايد و غالبا در مشكلات، به وسيله درد دل كردن با ديگران تسلى خاطر پيدا مى كند.

روى اين جهات هرگز نمى توان انسان را از زندگى اجتماعى جدا كرد. به همين دليل كسانى كه مدتى طولانى در سلول هاى انفرادى زندان محبوس مى شوند به بيمارى روانى گرفتار مى گردند. زندگى اجتماعى نيز خالى از آسيب ها نيست، زيرا اگر انسان دوستان مناسبى را براى خود انتخاب نكند چه بسا ضررهايى از دوستان متحمل مى شود كه بيش از زيان هاى زندگى فردى است. به همين دليل پيشوايان بزرگ دين همواره در اين موضوع هشدار داده وروشن ساخته اند با چه كسانى مى توان معاشر و مصاحب شد و با چه كسانى نمى توان معاشرت كرد. يكى از مهمترين هشدارها در روايات اسلامى درباره معاشرت با احمق است كه امام علیه السلام در اين كلام حكيمانه به آن اشاره كرده و همگان را از مصاحبت با آنها برحذر مى دارد.

البته «مائق» به معناى كسى است كه حماقت او شديد باشد. چنين كسى از كارهاى احمقانه خود لذت مى برد و سعى مى كند آن را زينت دهد و جالب معرفى كند و اصرار دارد ديگران هم مانند او باشند. از آنجا كه در انسان چيزى به نام روحيه محاكات نهفته شده كه مى خواهد خود را شبيه ديگران كند چه بسا همنشينى با احمق تأثير خود را بگذارد و به تدريج به سوى او گرايش پيدا كند به خصوص اگر او كارهاى احمقانه خود را تبليغ و تزئين كند. در گفتار حكيمانه 38 امام علیه السلام به بُعد ديگرى از خسارات همنشينى با احمق اشاره كرده و خطاب به فرزندش امام حسن علیه السلام مى فرمايد: «يَا بُنَيَّ إِيَّاکَ وَمُصَادَقَةَ الاَْحْمَقِ فَإِنَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَنْفَعَکَ فَيَضُرَّکَ؛ فرزندم از دوستى با احمق برحذر باش؛ چراكه او مى خواهد به تو منفعت رساند؛ ولى زيان مى رساند (زيرا براثر حماقتش سود و زيان را تشخيص نمى دهد)». در تأييد اين سخن در حديثى از امام صادق علیه السلام مى خوانيم: «مَنْ لَمْ يَجْتَنِبْ مُصَادَقَةَ الاَْحْمَقِ أَوْشَکَ أَنْ يَتَخَلَّقَ بِأَخْلاقِهِ؛ كسى كه از دوستى با احمق پرهيز نكند بيم آن مى رود كه اخلاق او را بپذيرد (و مانند او شود)».

ادامه نوشته

تفسیر آیات 111 تا 120 سوره آل عمران

شرح و تفسیر حکمت 236 نهج البلاغه با موضوع مشكلات موجود در گروهى از زنان را در اینجا بخوانید.

به گزارش خبرنگارحوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛

 

نهج البلاغه با مرور قرنها نه تنها تازگی و جذابیت خویش را حفظ کرده که فزونتر ساخته است و این اعجاز نیست مگر به سبب ویژگی هایی که در شکل و محتوا است. این امتیاز را جز در مورد قرآن نمی توان یافت که در کلام امام علی (ع) درباره قرآن آمده است: « ظاهره انیق و باطنه عمیق، لاتفنی عجائبه و لاتنقضی غرائبه » قرآن کتابی است که ظاهری زیبا و باطنی عمیق دارد، نه شگفتی های آن پایان می‎پذیرد و نه اسرار آن منقضی می‎شود. در سخن مشابهی نیز آمده است : « لاتحصی عجائبه و لاتبلی غرائبه» نه شگفتی های آن را می‎توان شمرد و نه اسرار آن دستخوش کهنگی می‎شود و از بین می‎رود .

سخنان امام علی (ع) در فاصله قرن اول تا سوم در کتب تاریخ و حدیث به صورت پراکنده وجود داشت. سید رضی در اواخر قرن سوم به گردآوری نهج البلاغه پرداخت و اکنون بالغ بر هزار سال از عمر این کتاب شریف می‎گذرد. هر چند پیش از وی نیز افراد دیگری در گردآوری سخنان امام علی (ع) تلاشهایی به عمل آوردند، اما کار سید رضی به خاطر ویژگی هایی که داشت درخشید و ماندگار شد، چون سید رضی دست به گزینش زده بود.

 

 

 

امام علی (عليه السلام) فرمودند:

الْمَرْأَةُ شَرٌّ كُلُّهَا، وَشَرُّ مَا فِيهَا أَنَّهُ لاَ بُدَّ مِنْهَا!الْمَرْأَةُ شَرٌّ كُلُّهَا، وَشَرُّ مَا فِيهَا أَنَّهُ لاَ بُدَّ مِنْهَا!
 تمامى وجود زن (زنان تربيت نايافته) شرّ است و بدترين چيزى كه در اوست اين كه از وجودش چاره اى نيست.



امام علی(عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به مشكلات موجود در گروهى از زنان اشاره كرده، مى فرمايد: «تمامى وجود زن شرّ است و بدترين چيزى كه در اوست اين كه از وجودش چاره اى نيست»; (أَلْمَرْأَةُ شَرٌّ كُلُّهَا، وَشَرُّ مَا فِيهَا أَنَّهُ لاَبُدَّ مِنْهَا!). روشن است كه منظور امام(عليه السلام) در اين كلام تمام زنان نيستند زيرا زنان برجسته در اسلام فراوان بوده اند كه پيامبر(صلى الله عليه وآله)، امام و ساير ائمه(عليهم السلام)براى آنها احترام فراوان قائل بودند. حديث معروف رسول اكرم كه مى فرمود: «حُبِّبَ إلَىَّ مِنَ الدُّنْيا ثَلاثٌ: النِّساءُ وَالطّيبُ وَجُعِلَتْ قُرَّةُ عَيْني فِي الصَّلاةِ; سه چيز از دنياى شما محبوب من است: بوى خوش و زنان و نور چشمانم نماز است» شاهد گوياى اين مطلب است. افزون بر اين قرآن مجيد بسيارى از زنان را مدح كرده است; مثلا مى فرمايد: «(مَنْ عَمِلَ صَالِحاً مِّنْ ذَكَر أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ); هر كس كار شايسته اى انجام دهد خواه مرد باشد يا زن در حالى كه مؤمن است به طور مسلّم او را حيات پاكيزه اى مى بخشيم; و پاداش آنها را مطابق بهترين اعمالى كه انجام مى دادند، خواهيم داد».

 

 

شرح و تفسير حکمت 238 نهج البلاغه

 

ادامه نوشته

احادیث تصویری سبک زندگی: تمسک به قرآن

 

احادیث تصویری سبک زندگی: تمسک به قرآن

حدیث تصویری درباره تمسک به قرآن

                                                                      امام علی (علیه السلام)

 عَلَيْكُمْ بِكِتَابِ اللَّهِ فَإِنَّهُ الْحَبْلُ الْمَتِينُ وَ النُّورُ الْمُبِينُ وَ الشِّفَاءُ النَّافِعُ

وَ الرِّيُّ النَّاقِعُ وَ الْعِصْمَةُ لِلْمُتَمَسِّكِ وَ النَّجَاةُ لِلْمُتَعَلِّق‏

تمسک کنید به کتاب خداوندی زیرا این کتاب طلایی است محکم 

و نوری است آشکار و شفایی است سودمندو سیراب کننده ای است برطرف کننده

تشنگی و نجات برای کسی است که به آن درآویزد.

                                                                            نهج البلاغه، خطبه 156.                                                                        

دانلود: 

ترجمه و شرح خطبه 120 نهج البلاغه

ترجمه و شرح خطبه 120 نهج البلاغه: موعظه‌هایی از امیرالمؤمنین

متن نهج البلاغه

و من كلام له (علیه السلام) يذكر فضله و يعظ الناس:
تَاللَّهِ لَقَدْ عُلِّمْتُ تَبْلِيغَ الرِّسَالاتِ وَ إِتْمَامَ الْعِدَاتِ وَ تَمَامَ الْكَلِمَاتِ وَ عِنْدَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ أَبْوَابُ الْحُكْمِ وَ ضِيَاءُ الْأَمْرِ. أَلَا وَ إِنَّ شَرَائِعَ الدِّينِ وَاحِدَةٌ وَ سُبُلَهُ قَاصِدَةٌ مَنْ أَخَذَ بِهَا لَحِقَ وَ غَنِمَ وَ مَنْ وَقَفَ عَنْهَا ضَلَّ وَ نَدِمَ. اعْمَلُوا لِيَوْمٍ تُذْخَرُ لَهُ الذَّخَائِرُ وَ تُبْلَى فِيهِ السَّرَائِرُ وَ مَنْ لَا يَنْفَعُهُ حَاضِرُ لُبِّهِ فَعَازِبُهُ عَنْهُ أَعْجَزُ وَ غَائِبُهُ أَعْوَزُ وَ اتَّقُوا نَاراً حَرُّهَا شَدِيدٌ وَ قَعْرُهَا بَعِيدٌ وَ حِلْيَتُهَا حَدِيدٌ وَ شَرَابُهَا صَدِيدٌ. أَلَا وَ إِنَّ اللِّسَانَ الصَّالِحَ يَجْعَلُهُ اللَّهُ تَعَالَى لِلْمَرْءِ فِي النَّاسِ خَيْرٌ لَهُ مِنَ الْمَالِ يُورِثُهُ مَنْ لَا يَحْمَدُهُ.

 

فرهنگ لغت

العِدَات: جمع «عِدَة»، وعده ها.
قَاصِدَةٌ: مستقيم.
عَازِب: پنهان، دور، غائب.
اعْوَز: ناياب تر.
الصَّدِيد: خونابه اى كه از زخم خارج ميشود، آب جوشان.
اللِّسَان الصَّالِح: ذكر خير.

 

ترجمه

به خدا سوگند، رساندن پيامها و وفاى به وعده ها و معنى كلمات را به من آموختند. ابواب حكمت، نزد ما اهل بيت است و چراغ دين را ما افروخته ايم.
بدانيد، كه راههاى دين همه يك راه است، راهى هموار و مستقيم. هر كه قدم در آن نهد به مقصد رسد و غنيمت برد و هر كه بدان راه نرود گمراه شود و پشيمانى برد.
براى روزى كه همه اندوخته ها براى آن روز است عمل كنيد. روزى كه رازهاى درون آشكار شود، كسى را كه عقل حاضر خود سود ندهد، عقلى كه غايب از اوست، عاجزتر از آن است كه سودش دهد. از آتشى كه گرميش سخت است و ژرفايش بسيار و زيورش آهن [و نوشيدنيش چرك وريم،] بپرهيزيد.
بدانيد ذكر خيرى كه خدا در دهان مردم اندازد از مالى كه به ميراث مى گذارد تا ديگران بخورند و زبان به سپاس نگشايند، بسى بهتر است.
 

از سخنان آن حضرت است در فضيلت خود و موعظه ياران:
به خدا سوگند كه تبليغ احكام الهى، و تحقق بخشيدن وعده ها (ى حق)، و همه كلمات به من تعليم داده شده. ابواب حكمت و روشنى امر نزد ما اهل بيت است.
بدانيد كه قوانين دين يكى است، و راههاى آن راست و روشن است، كسى كه آن را پيش گيرد به حق رسد و غنيمت برد، و هر كه از آن باز ايستد گمراه گردد و پشيمان شود.
عمل كنيد براى روزى كه ذخيره ها براى آن اندوخته شود، و پنهانها در آن آشكار گردد.
كسى كه عقل موجودش او را سود ندهد عقل ناموجود و از دست رفته اش از سود رساندن به او عاجزتر خواهد بود.
بپرهيزيد از آتشى كه حرارتش شديد و عمقش زياد، و زيورش غل و زنجير آهنين، و آشاميدنيش آب گنديده و جوشان است.
بدانيد نام نيكى كه خداوند براى انسان در بين مردم قرار دهد بهتر است از ثروتى كه براى وارثى به ارث بگذارد كه آن وارث سپاسگزار آن نباشد.
 

بقیه در

ترجمه و شرح خطبه 120 نهج البلاغه: موعظه‌هایی از امیرالمؤمنین